Fajna rybkaCool banner

1 kroki
Zbiorniki
Galeria
Ryby
Rosliny
Sprzet
O mnie
 Linki
Ksiega gosci
Mail
...::::Akwarium Service::::... ranking
Zobacz!!!
ZACZYNAMY |  PIELĘGNACJA |  POKARMY |  HODOWLA POKARMU |  NAWOŻENIE |  CHEMIA WODY |  BIMBROWNIA |  BUDOWA POKRYWY |  UDOSKONALENIA |  LITERATURA | 

NATLENIENIE |  CO2 |  AZOT W WODZIE |  ODCZYN |  TWARDOŚĆ |  SZYSZKI OLCHOWE | 
ZWIĄZKI HUMUSOWE |

Twardość ogólna - TWO

Twardość ogólna to zawartość jonów wapnia Ca i magnezu Mg w wodzie. Znakomita większość testów mierzy tylko zawartość Ca, a to dlatego że, głownie ten metal występuje w wodzie twardej. Poza tym inne metale występują w wodzie wodociągowej w śladowych ilościach i trudno było by zmierzyć ich zawartość.
Prawdą jest że TWO = TWW + twardość nie węglanowa, jednak spotkałem się z wodą (nadal jej używam) która miała TWW > TWO. Było tak dlatego ponieważ, testy na TWW nie mierzą w rzeczywistości twardości wody a jej alkaliczność, a ta wcale nie musi być mniejsza od TWO. To całe zamieszanie które wybuchło swojego czasu na grupie dyskusyjne wynikało po prostu z niedoskonałość testów dla akwarystów, a może chemików amatorów?

W Europie (również w Polsce) twardość mierzy się w stopniach niemieckich - dGH. Jeden stopień dGH to 10 mg tlenku wapnia CaO na litr wody. Jest wiele miar twardości i każdą z nich da się przeliczyć na stopnie niemieckie.
Potocznie wodę określamy:

TWO < 4 dGH - woda bardzo miękka
TWO 4-8 - woda miekka
TWO 8-12 - lekko twarda
TWO 12-18 - twarda
TWO > 18 - bardzo twarda

Ogólnie ryby akwariowe wymagają wody miękkiej lub lekko miękkiej, ale jak zawsze są od tej zasady wyjątki. Ryby z wód afrykańskich wymagają wody twardej, natomiast ryby południowo amerykańskie wody miękkiej. Podobnie jest z roślinami - jednak w znakomitej większości wymagają one wody miękkiej.

Twardości wody nie jest aż tak ważna jak odczyn, ale pewne gatunki ryb nie tolerują innej wody niż takiej w jakiej żyją w naturze. Nie zapewniając im wody o odpowiedniej twardości możemy je narazić na różne choroby, nie doprowadzenie do tarła, a w skrajnych przypadkach, szybką śmierć. Zatwardzenie wody jest o wiele prostsze niż jej zmiękczenie. W pierwszym przypadku wystarczy dodać CaCO3 (wapienia lub żwiru koralowego) ok. 2,5 łyżeczki od herbaty na 50 litrów wody. Drugi przypadek jest trudny, ponieważ większość wód występujących w Polsce jest twarda i należy zainwestować trochę uwagi, pieniędzy i wiedzy by uzyskać wodę miękką. Możemy w tym celu wykorzystać torf, jednak gdy mam do czynienia z wodą bardzo twardą > 15, metoda torfowa okaże się nieskuteczna, ponieważ Ca zawarty w wodzie strąci humus i kwasy torfowe co objawi się wszędzie osiadającymi kłaczkami.
TWO możemy obniżyć również specjalnymi żywicami czyli wymieniaczami jonowymi - jest to sposób skuteczny, jednak kłopotliwy ze względu na częste regenerowanie złoża kwasem solnym lub roztworem soli, jak również nie opłacalne w przypadku większych akwariów.
Niestety, najskuteczniejszą metodą zmiękczania wody do celów akwarystycznych jest zaopatrzenie się w kolumnę destylarniczą, dużą ilość wody zdemineralizowanej lub filtr RO - odwróconej osmozy (jest on bardzo drogi, ale czasami niezbędny).

Testy do pomiaru twardości są produkowane przez niemal wszystkie firmy zajmujące się naszym tematem oraz powszechnie spotykane w sklepach akwarystycznych.

Twardość węglanowa - TWW

Twardość węglanowa jest to miara związków wapnia i magnezu z wodorem czyli jonów HCO3 i CO3.
Prawdą jest że TWO = TWW + twardość nie węglanowa, jednak spotkałem się z wodą (nadal jej używam) która miała TWW > TWO. Było tak dlatego ponieważ, testy na TWW nie mierzą w rzeczywistości twardości wody a jej alkaliczność, a ta wcale nie musi być mniejsza od TWO. To całe zamieszanie które wybuchło swojego czasu na grupie dyskusyjne wynikało po prostu z niedoskonałość testów dla akwarystów, a może chemików amatorów?

Tak więc testy na TWW mierzą alkaliczność wody, a nie jej TW. Dzieje się tak dlatego bo w wodzie słodkiej najczęściej istnieje silny związek TWW z alkalicznością - im TWW niższa tym woda jest kwaśniejsza lub gdy bardziej alkaliczna tym TWW większa.

Miarą twardości węglanowej - podobnie jak TWO są stopnie niemieckie (w Europie) - dKH. Określają one stężenie węglanu wapnia CaCO3 w wodzie.

TWO < 4 dGH - woda bardzo miękka
TWO 4-8 - woda miekka
TWO 8-12 - lekko twarda
TWO 12-18 - twarda
TWO > 18 - bardzo twarda

Różne ryby, jak i rośliny wymagają różnej TWW - a w tym przypadku jest podobnie jak przy TWO.

Zmienić TWW jest o wiele łatwiej niż TWO. By ją obniżyć wystarczy przegotować wodę, przefiltrować ja przez torf, dodać wymieniaczy jonowych, lub CO2. By ją natomiast podwyższyć musimy dodać ok. 1 łyżeczkę od herbaty sody oczyszczonej na każde 50 litrów wody by podwyższyć mierzalną twardość węglanową (alkaliczność) o 4 stopnie.

Bardzo ważna własnością TWW jest buforowanie wody, czyli wiązanie wolnego wodoru w wodzie. Im większa jest buforowość tym woda jest stabilniejsza odczynowo tz. jej pH nie waha się w stosunku dobowym. Tak więc jeśli chcemy posiadać wodę o TWW=0 musimy do niej dodać ekstraktu torfowego (humusu) ze względu na jego równie dobre działanie buforujące. Obrazowo wygląda to tak:

Jeśli woda zawiera HCO3- lub CO3- to zachodzi w niej proces łączenia tych anionów z kationami wodorowymi H+ (wolnym wodorem, który jest odpowiedzialny za odczyn pH). W wyniku połączenia np. HCO3- z H+ powstaje H2CO3, a ten z kolei rozkłada się na wodę H2O i dwutlenek węgla CO2 (który szybko ulatuje z wody). Odczyn nie zmienia się ponieważ wolne jony H+ nie są praktycznie wolne bo szybko łączą się z HCO3 lub CO3.

Testy na TWW podobnie jak na TWO produkowane są przez wszystkich producentów sprzętów akwarystycznych i dostępne są powszechnie w handlu - również w Polsce (kiedyś ich nie było, ale co kiedyś BYŁO?)